1. Haberler
  2. BARTIN
  3. Bartın’ın demiryolu meselesi

Bartın’ın demiryolu meselesi

featured
Paylaş

Bu Yazıyı Paylaş

veya linki kopyala

Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi (BEÜN) Sosyal Bilimler Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Yücel Namal, Cumhuriyet’in ilk yıllarından bu yana süren Bartın’ın demiryolu serüvenini BartınStar için kaleme aldı. İşte o yazı:  

BARTIN’IN DEMİRYOLU MESELESİ

Prof. Dr. Yücel NAMAL

xxx

Cumhuriyet döneminde birçok atılımda bulunulmuş, bunlardan biri de demiryolları ağı ile ülkeyi donatmak olmuştur. Onuncu yıl marşında da zikredildiği gibi ‘’Demir ağlarla ördük, anayurdu dört baştan…’’ denilerek demiryollarına verilen önem işaret ediliyordu.

Demiryolu ağı için başlatılan birçok projeden bir tanesi de Ankara-Ereğli tren yolu projesidir. Bu proje ile amaç, kömür havzası olan Zonguldak’ı Ankara’ya bağlayarak, buradaki kömürü önce başkente sonra da tüm ülke sathına taşımaktı. Hattın projelendirilen ilk kısmı olan Irmak-Filyos hattı, 7 Şubat 1927 tarihinde Mohap şirketine ihale edilmiş, demiryolunun yapımına ise Filyos’a iskele kurulmasıyla başlanmıştır.

Bu demiryolu hattının yapımı planlanırken, Bartın kamuoyundan da hattın bir kolunun Bartın’a uzatılarak, Amasra limanıyla beraber bu hatta bağlama isteği olmuştur. Demiryolu inşaatı yapılırken Mart 1927 yılında Bartın’a demiryolu hattı için keşif yapmak üzere yedi kişilik bir mühendis heyeti gelmiştir.

Buradan sonrasını Bartın gazetesinden aktaralım: “Bartın’a gelen heyet 7 mühendis, bir aşçı ve bir tercümandan oluşmaktadır. Gelecekleri saat belli olmadığı cihetle belediye tarafından seçilen bir heyet kendilerine otelde hoş bir karşılama yapmış ve ertesi gün şehir namına misafir edilmişlerdir. Salı günü sabahı Yeni Hayat Gazinosunda heyete bir çay ziyafeti verilmiştir. Öğle yemeğinden sonra mühendisler Amasra yolunu görmek üzere otomobille Amasra’ya gitmişlerdir. Belediye namına kendilerine refakat edenler, Ankara-Ereğli hattından Amasra’ya şube hattı uzatılmak üzere icap ettiği takdirde nerelerden ve ne suretle geçebileceğini sormuşlar; başmühendis “Bakacak” mevkiinin altından açılacak bir buçuk kilometrelik bir tünel vasıtasıyla ana hattan Amasra’ya bir şube hattı uzatılmasının mümkün ve hatta kolay olduğunu söylemiştir. Bu hususta belediye heyetine gerekli izahatı vermiştir. Akşam saat on sekiz buçukta Amasra’dan dönen mühendisler grubu, karşılama heyetiyle beraber gazinoya gelerek saat yirmi bir buçuğa kadar burada kaldıktan sonra tayyare cemiyetine gitmişlerdir. Başmühendis, Tayyare Cemiyetinde planlar ve haritalar üzerinde Ankara-Ereğli hattı hakkında heyetimize çok detaylı izahat vermiş, hatta harita üzerindeki vaziyetine nazaran, hattın Bartın’a 10 kilometreye kadar yaklaşmasının mümkün olduğunu beyan etmiştir…’’

Ardından Şubat 1927 yılında İl Genel Meclis toplantısında Bartın Azalarından Hüseyin Hamdi ve Ethem Beyler tarafından Ankara-Ereğli Demiryolu hattı için önerge verilmiştir. Verilen önergenin bir kısmını aktaracak olursak, “Hattın Safranbolu-Filyos sahiline, Bartın- Safranbolu şose tariki güzergâhı takip edilmek ve Bartın’dan Amasra limanına da bir kol verilmek suretiyle getirileceğini bekleyen Bartın ve Amasra ahalisi, hattın Yenice cihetlerinden geçirilerek şeraiti ahalide Bartın ve Amasra’nın nazarı itibara alınmamış olmasından ve şu hal Bartın ve Amasra’ya ulaşım ve civarlarındaki kazalarla asırlardan beri mevcut olup muhafaza edilen irtibattan mütevellit menafi’ ve esbab-ı iktisadiyeden mahrum bırakılacağından teessür ve heyecan içindedir’’ denmiştir.

1 Ağustos 1927 tarihli Bartın gazetesinin “Demiryolu Bartın’a uğramayacak’’ başlıklı haberin içeriğinde şu bilgiler yer almaktadır; “Geçenlerde Nafia Vekâletinden, Ticaret Odamızın şube hattı hakkındaki mukarreratına cevaben, şebekenin ikmalinden sonra perakende hatların inşası sırasında Safranbolu-Bartın-Amasra hattının da nazarı dikkate alınacağını bildirilmişti. Ardından Nafia Vekâletinden Odaya gelen tahriratta: “Ticaret Odası kongresi mukarreratından vekâlete ait olan mevad hakkında tahkikat icra ettirildiği” yazılarak, “Ereğli havza-i fehimesinin dâhile bağlanması maksadı asliyesiyle inşa edilmekte olan Irmak-Safranbolu-Ereğli hattının Bartın’dan geçirilmesi gerçekleşmeyeceği” zikredilmektedir. Bartın Ticaret Odası, demiryolu hattının Bartın’a uzatılmamasına sebep olarak Ereğli’de kömür üretiminin daha fazla olmasını göstermiştir. Bartın Ticaret Odası, Amasra limanının iyileştirilerek, dalgakıranın yapılarak limanın daha aktif hale gelmesini daha çok önemsemiştir.

Necati Özener, 3 Temmuz 1990 tarihli Bartın Gazetesinde yazmış olduğu bir yazıyla bu meseleyi köşesine taşımıştır. “Bartın’ın Demiryolu Meselesi’’ başlıklı yazısında özetle şu hususlara değinmiştir. “Halk arasında Bartın zenginlerinin Demiryolu yapılmasını, Kokaksu’dan Bartın’a uzatılmasını engelledikleri söylenirdi. Ve pek çok kişi de bu söylentiye inanmıştır. Buna sebep olarak gemi sahipleri için, demiryolu yapılması halinde gemilerin işsiz kalacakları düşüncesinden doğmaktaydı. Bu tamamen yersiz ve mantıksız bir sözdü. Halen Boğaz açık olup, limanı da vardır. Bu müsait durum Bartın’ın iktisadi hayatına çok büyük bir gelişme getirmemiştir.’’

Bugün ise Bartın’a komşu olan ve şehre önemli katkılar sağlaması beklenen Filyos Limanı Projesi, Türkiye’nin üçüncü büyük limanı olacaktır. Bu vesileyle yatırım ve istihdam konusunda büyük fırsatlar Bartın’ı beklemektedir. Filyos Vadisi Projesine fiziki olarak en yakın üniversite yerleşkesi, Bartın Üniversitesi, Kutlubey-Yazıcılar Yerleşkesi olacaktır. Bu vesileyle Bartın Üniversitesi de bu fiziksel avantajı kullanacaktır.

Kaynak:

Bartın Gazetesi, 21 Şubat 1927, 21 Mart 1927, 1 Ağustos 1927, 3 Temmuz 1990 nüshaları.

Ekrem Murat Zaman, Mühendislik-Mimarlık Öyküleri (Kömüre Giden Demiryolu)

4
mutlu
Mutlu
0
_zg_n
Üzgün
0
sinirli
Sinirli
0
_a_rm_
Şaşırmış
0
hasta
Hasta
Bartın’ın demiryolu meselesi
Yorum Yap

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir