- Bartın Belediyesi’nin yeni başkanı Rıza Yalçınkaya, düzenlediği basın toplantısı ile önemli kararı açıkladı. “Enkaz devraldık” diyerek 1 saat 20 dakika belediyenin mali tablosunu ortaya koyan Yalçınkaya, Fırıncıoğlu dönemini hedef aldı.
- 10 ayda 262 kişinin işe alındığını belirterek “Yasaya göre, personel gideri gelirlerin yüzde 40’ını geçemez. 10 ayda 262 kişiyi işe almış. Her 100 liranın 73 lirası personele gidiyor. Belediye iş yapamaz halde” sözleriyle işçi çıkarma gerekçesini açıkladı.
- Yalçınkaya, kaç işçinin çıkartılacağı konusunda rakam vermedi. Ancak 3-4 Ocak’ta, 2 gün içinde işe alınan 115 kişiyi işaret etti. “İnceleme devam ediyor. 2 yıl öncesine kadar 400 işçi tüm hizmetler için yeterliymiş. Aynı iş şimdi 671 işçiyle yürütülüyor” sözleri, sayıya ilişkin fikir verdi.
- Adaylık sürecinde işçi çıkarmayacağı sözü veren Yalçınkaya, “Çalıştığı yere manikürcü pedikürcü çağıran işçi var. Bu kadarını düşünmemiştim. Şok oldum” sözleriyle kararı savundu. Bankamatik çalışanlar olduğunu belirterek “Hesabını soracağım” mesajı verdi.
BARTINSTAR/ŞEHİR
31 Mart 2024 seçimlerinden Bartın Belediye Başkanı olarak seçilen Muhammet Rıza Yalçınkaya, dün Bartın Kültür Merkezi’nde bir basın toplantısı düzenleyerek, belediyenin mali tablosuna ilişkin önemli açıklamalar yaptı.
Yaklaşık 1,5 saat süren toplantıda neden işçi çıkarmak zorunda olduklarını rakamlarla anlatan Yalçınkaya, ağırlıklı olarak Hüseyin Fahri Fırıncıoğlu’nun görev yaptığı dönemi hedef aldı. Rıza Başkan’ın açıklamalarından satır başları şöyle:
AÇIKLAMAKTA ZORLANDIĞIM BİR KARAR
Bugün siyasi hayatımın en üzüntü verici ve seçildiğim günden beri karar vermekte çok zorlandığım bir kararı bildirmek için sizlerin karşısındayım. Bu kararı vermemek için çok mücadele ettim. Halkın menfaatleri doğrultusunda hareket etmek zorunda olduğum için, açıklamakta zorlandığım bir kararı sizlerle paylaşmak istiyorum.
ÇOK ÜZGÜNÜM VE ÖFKELİYİM
Ben emeği, işçi haklarını en önemli değer olarak gören CHP’nin bir üyesiyim. DSP’nin Belediye Başkanı olarak 2 dönem, CHP’nin milletvekili olarak 3 dönem görev yapmış birisiyim. Siyasi hayatımın bir çok kısmında işçilerimiz emekçilerimiz için mücadele ettim. Gel gör ki Belediye Başkanı olarak seçildiğim tarihten itibaren, şimdi sizlere anlatacağım durumu açıklamak istiyorum.
Çok üzgünüm, çok da öfkeliyim. Hükümetin yaptığı son değişiklik ile belediyemizde memur ve kadrolu işçiler haricindeki tüm personel istihdamımız belediye şirketi üzerinden yapılmakta. Bartın Belediyesinde çalışan personel sayımız 671.
40 İŞÇİYLE YETERLİYMİŞ
İki yıl önce milletvekili adayı olmak için istifa eden önceki Belediye Başkanımızın görevi bıraktığı tarihte belediye şirketimizde çalışan işçi sayısı 400 civarındaymış. Bu 400 kişi ile belediyemizin tüm hizmetleri yerine getiriliyordu.
İstifa ile boşalan, Belediye Başkanının yerine gelen ve Belediye meclis üyeleri tarafından seçilen Belediye Başkanı ne yapmış? Seçilir seçilmez siyasi nedenlerle şirkete belediyenin ihtiyacı olmayan, akılla izah edilemeyecek sayıda personel istihdam etmeye başlamış.
Bartın Belediyesi yıllardan beri 400 kişiyle Bartın’a hizmeti yerine getirirken bu arkadaş, 400 kişiyi yeterli bulmamış. Ve 262 kişiyi ekleyerek göreve geldiği tarihten bu yana işe almış. Şirket üzerinden çalışan işçi sayısı 672’lere çıkmış.
SADECE 2 GÜN İÇİNDE 115 KİŞİ ALINMIŞ
Bir belediye personel gideri normal şartlarda yüzde 40’ın üzerine geçemez. Bu kanunla belirlenmiştir. Müfettişler tarafından yapılan denetimlerde bu oranın üzerine çıkılıp çıkılmadığı kontrol ediliyor. Benden önceki Belediye Başkanı personeli yüzde 65 artırmış. Yeni personel alımını son 10 ayda yapmış.
Özellikle bu alımların sadece 2 günde, 3 ve 4 Ocak tarihlerinde, 2 günde toplam 115 kişiyi belediyeye almış. Benim belediye şirketinde 400 kişiyle yapacağım iş için bu arkadaş toplamda 261 kişiyi işe alarak bu işi 671 kişiyle yapma kararlılığı içinde olmuş.
BU ÖDEMEYİ YAPARSAK HİZMET YAPAMAYIZ
Bizim uymakla zorunda olduğumuz 5393 sayılı belediye kanunu belediye başkanına bir sınırlama getiriyor. Personel giderin belediye bütçesinin yüzde 40’ını aşamaz diyor. Kanun diyor ki sen memuruna, kadrolu işçine ve belediye şirketi çalışanına bütçenin yüzde 40’ına kadar ödeme yapabilirsin. Çünkü geri kalan yüzde 60’la Bartın’a hizmet getirmek zorundasın.
Bir takım siyasi gelecek hesapları ile Bartın Belediyesinde çalışan personellerine ödenecek gider yüzde 73’e çıkmış durumda. 100 liranın 73 lirası personel gideri olarak Bartın’da göreve geldiğim andan itibaren gördüğüm bir acı tablo olarak karşımda. Her 100 liranın 73 lirası personele gittiğinde Bartın’da projelerimizi hayata geçirme imkanımız olmayacak. Bu rakamlar bunu gösteriyor.
HİÇ Mİ KANUNDAN KİTAPTAN HABERİNİZ YOK
Siyasi beklentiler ve şahsi ikballer için bu personel alımı fazla sayıda yapıldığında, yüzde 40’ın üzerine çıkıldığında kanun diyor ki senin bu personel artışlarından dolayı ortaya koyduğun kurum zararı senden rücu edilir diyor. Yani sen sorumlusun diyor.
Bartın Belediyesini böyle büyük bir borcun altına sokan, personel giderlerindeki bu dengesizliği çıkaran arkadaşa soruyorum. Hiç mi kanundan kitaptan haberiniz olmadı. Ben bu kadar işçiyi alırsam, personel giderleri yüzde 40’ın üzerine çıkarsa bu devlet benden bunun hesabını sorar diye hiç mi düşünmediniz?
HANGİPARAYLA SİVRİSİNEK MÜCADELESİ YAPACAĞIM
Şimdi belediyemizin ilgili müdürlüklerinden başkanlığa yazmış oldukları bir yazı var. Mali İşlerden Sorumlu Müdürümüz diyor ki personel giderimiz yüzde 73. Ben Bartın halkına bu durumda elimde kalanla yüzde 25’le nasıl hizmet yapacağım? Hangi parayla asfalt döküp yol yapacağım. Hangi parayla çöp toplayıp, su kanalizasyon hatlarını yapacağım. Hangi parayla park bahçe, hangi parayla sivrisinekle mücadele için ilaç alıp mücadele yapacağım. Hangi parayla fakirin fukaranın cenazesini kaldıracağım.
Geçen ay şirkette çalışan 671 işçinin personel maaşını ödeyemedik. Nisan ayında göreve geldim, İller Bankasından gelen paylarımız bayram öncesi geldiği için rahatlıkla ödemeyi yapmıştık. Ama kendi öz gelir kaynaklarımızın maaş ödemeye yetmediğini gördük. İller Bankasından gelecek paylarla ancak ödeyebilme durumumuz olduğunu gördük.
Hiç olmazsa çalışanlarımıza maaşlarının yarısını verelim dedik. 671 çalışan işçi arkadaşımızın maaşının yarısını ödedik, diğer yarısını da ayın 10’unda ödeyeceğiz.
HESAPSIZ KİTAPSIZ KREDİ ÇEKİLMİŞ
Benden önce Belediye Başkanlığı yapan arkadaş tarafından Bartın Belediyesine kredi çekilmiş. Çekilen kredi 29 milyon TL. Bu kredi değişken faizle çekilmiş. Çekerken de EYT’den emekli olacakların kıdem tazminatlarını ödemek için çekmiş.
Bir kısmı EYT’lilerin kıdem tazminatı olarak ödenmiş, bir kısmı da aldığım bilgiye göre cari harcamalar için yapılmış. Bu para Bartın Belediyesine yüzde 52,60 faiz tahakkuk ettiriliyor. Ve para 53 milyon TL şu anda. 29 milyon TL 53 milyon TL olmuş. Aradaki faiz farkı Bartın halkının cebinden çıkacak. Hesap yapılmadan böyle bir işe girilmiş.
SADECE PERSONEL VE ZARURU GİDERLER -48 MİLYON
Rakamları yuvarlayarak söylüyorum. Belediyemizin bu yıl toplam geliri 812 milyon lira olacak. Aslında 2024 yılı bütçesi 750 milyon TL olarak kabul edilmiş. Ama biz bir güncelleme yaptık ve dedik ki biz bu geliri hadi bir 50-60 daha arttıralım ve gelir projeksiyonumuz 812 milyon TL olsun dedik.
Toplam personel giderimiz 676 milyon TL. Belediyemizin akaryakıt, elektrik, doğalgaz, yedek parça gibi vesaire, zaruri ihtiyaçları toplam bir yıllık, 184 milyon TL. Her ay o gelirle giderimizi karşılaştığımızda her yıl toplam 48 milyon lira eksiye giriyoruz.
Ben her ay maaşları ödesem çalışanımın, memurumun, kadrolu işçimin ve şirket kanalıyla çalışan işçi arkadaşlarımın maaşını ödesem ve zaruri giderleri yapsam, yani mecbur olan giderleri harcasam her yıl toplam 48 milyon lira açık veriyor. Yani bu da ayda 4 milyona tekabül ediyor.
DEVLETTEN GELEN PARANIN HEPSİ BİTMİŞ
Bunun içinde yeni park yok, yeni otobüs yok. Yeni su hatları yok, yeni kanalizasyon yok. Bunun içinde üniversite öğrencilerine vereceğimiz burslarımız yok. Bunun içerisinde fakirimize fukaramıza yardım edeceğimiz paramız yok. Bunun içerisinde kreşlerimizi yapma sözü vermiştik, o yok.
Yani bunun içerisinde hiçbir proje anlamında bir şeyimiz yok. Sadece personel giderimiz ve sadece zaruri ihtiyaçlarla yürüteceğimiz bir önümüzde 8 ayımız var. Bunun içinde yılsonuna kadar ödeyeceğimiz bankadan çekilen kredinin taksit borcu da yok. Bunu da -5 milyon desek, artı 40 milyon da o gelecek.
Maalesef çok üzülerek söylüyorum. Ocak, şubat, mart gelirlerin hepsi harcanmış. Devletten gelen paraların hepsi bitmiş. Kendi öz kaynaklarımızdan gelen paralar da bitmiş. Üç ayda yaklaşık 200 milyonun üzerinde bir para harcanmış ve ondan sonra da 80 milyon lira da ödeyin diye kesilmiş faturalar hak edilmiş faturalar var. Ödemek zorundayız.
Bunu da dedik ki hadi on on ödeyelim. Yani toplamda 190 milyon daha biz yıllık açık vermiş olacağız. Her ay Bartın Belediyesi 19 milyon 140 bin lira ödemek zorunda. Yani gerçekten büyük bir vicdansızlık.
Yeni bir belediye yönetimi gelecek Bartın’a hizmet yapacak. Ben şu paraları har vurup harman sormayayım anlayışı içerisinde olması gerekenler maalesef bize öyle bir enkaz teslim ettiler. Ben böyle bir enkazla karşı karşıya kalacağımız hiçbir zaman düşünmedim. Ve geldiğimde şok oldum.
İHTİYACA GÖRE İŞÇİ ALIMI OLACAK AMA…
Bunların üstesinden geleceğiz. Bu açığı nasıl kapatacağız? Dolayısıyla öncelikle üzülerek. Bu enkazdan kalkmamız lazım. Bu nedenle bütçede bir azaltmaya gitmemiz lazım. Nereden gideceğiz? Personel giderini biraz dengeleyeceğiz. Ve bu nedenle bir işçi çıkartılması kararını arkadaşlarımızla görüşerek aldık.
Belediyenin personel giderinin yüzde 70’lere çıkmasını sağlayan personel fazlalığını azaltmaya karar verdik. Bunu da üzülerek, içim acıyarak yapmak zorunda olduğumuzu biliyoruz. Çünkü bu işe giren arkadaşlarımız da büyük bir özlemle girdiler. Ama onlar da az çok biliyorlardı.
Bu belediye bu şekilde gitmez. Elbet Bartın halkının beklediği hizmetleri yerine getirmek için personel alımı yapılacak. Bartın halkının beklediği hizmetler eksiksiz sunulsun diye bir alım yapılacak. Ama bu alımlar yapılırken liyakate bakılmamış, seçimi kazanabilir anlayışıyla alınmış.
Belki benim tanıdığımın dostlarımın çocuklar var. Belki benim çok yakın arkadaş gruplarımın evlatları var. Ama üzülerek böyle bir karar alıyorum. Belki çocuğu işten çıkarılan arkadaşlarımın da şunu bilmesini istiyorum. Bu bir acil tedbir. Bunu yapmak zorundayız.
Bu ay bu paraları ödeyemedik. Bir ay daha ödeyemezsek biz o zaman halk nezdinde ve çalışanlar nezdinde itibarımızı kaybetmiş olacağız. Bu kararımızı uygulayacağız. Ama sonradan eğer ihtiyaç olduğunda ki biz bir kere 6 ay bir işçi alamayacağız. Sonrasında ihtiyaç oldu, o zaman bu çıkardığımız işçi arkadaşların içerisinden arkadaşları tekrar geri alacağız.
SAVCILIK VE BAKANLIK NEZDİNDE GİRİŞİM
Bu kişileri bu duruma düşürenler utansın. Bunların sorumlusu bu arkadaşlarım değil. Sadece ve sadece siyasi emeller ve beklentiler ile orantısız işe alım işini yapan kişilerden ben Bartın Belediye Başkanı olarak, Cumhuriyet Başsavcılığı nezdinde, gerek İçişleri Bakanlığı nezdinde lüzumlu gördüğüm başvuruları yapacağım. Bunun da herkesin bilmesini istiyorum.
Üzülmemek elde değil. Ama üzülmeyin. Esas sizi bu duruma düşürenler üzülsün. Esas sizi büyük bir özlemlerle işe alıyoruz diyerek kendi şahsi menfaatlerini ön planda tutanlar üzülsün.
BANKAMATİK MEMURLARI AÇIKLAYACAĞIM
Bankamatik memuru olarak bilinen veya bankamatik çalışanı olarak bilinen, belediyeye hiçbir fayda katmadan halkın vergilerinden maaş alıp, zenginliklerine zenginlik katanlardan da bunun hesabını sormak Rıza Yalçınkaya olarak boynumun borcu. Bu bankamatikleri de en kısa zamanda kamuoyuyla paylaşacağım. Onlardan da Bartın halkının bu parasının hesabını soracağım.
MANİKÜRCÜ GETİRİP BAKIM YAPTIRAN İŞÇİ VAR
Aynı şekilde maalesef üzülerek söylüyorum. Ellerinin bakımı yapmak için manikürcü, pedikürcü getirip ellerinin bakımını yaptıran işçiler var. Yazık günah. Ben ben şahsen bunlara üzülüyorum. Şimdi bu arkadaşlardan bazıları daha geçen gün bir kuaförde sohbet yapmış. Ya demiş ne kadar rahatım bilmiyorsunuz demiş. Geliyorum sabah 8’de, akşam 5’te çıkıyorum. Sonra bankamatikten paramı alıyorum. Hiçbir iş yapmadan aldığım maaşla hayatımı sürdürüyorum demiş. Ya niye çalışmıyorsun? dendiğinde canım sıkılıyor evde otururken demiş.
Bartın Belediyesinde baba kız, baba oğul, anne kız, kimisi karı koca çalışıyor. Burada bir aile şirketi oluşmuş. Fakirin yetimin çocuğu işsiz. Üniversite bitirmiş iş bulamıyor. Ama aile şirketinde baba oğul, karı koca çalışmaya devam ediyorlar. Adaletli olmak gerekir. Ya kızın çalışsın ya sen çalış. Emekli ol, ya karın çalışsın ya sen çalış.
Hiç kimseyi işten çıkarmak mağdur etmek istemezdim. Şimdi gene bizi yargısız infaza tabi tutacaklar. Ama yapmak zorundayım. Her ay 19 milyon lira eksi veren bir Bartın Belediyesi çalışamaz. Bu borcu bırakacağınız yerde 6 milyon lira özel kalem ödeneğini yemeseydiniz, o borçları ödeseydiniz.
Aynı şekilde 2023 ve 2024 temsil ağırlamadan 17 milyon lira gitmiş. Temsil ağırlama ve özel kalem ödeneği. Bu ödeneklerle bu 80 milyonun 25’i ödenseydi bugün 50 milyon lira borcu devralacaktık.
Bundan sonra her 3 ayda bir size ve Bartın halkına hesap vereceğiz. Her 3 ayda bir harcadığımız paranın ne olduğunu, gelirimizin ne olduğunu, giderimizin ne olduğunu bu kamuoyuyla paylaşacağız.
