Bartın Kahveciler Odası Başkanı Ayhan Tepe, yüzde 50 zamla 15 TL’ye yükselen çay ocakları zamlı tarifeyle ilgili ilginç bir itirazda bulundu.
“Söylesem tesiri yok, sussam gönül razı değil” diyen Tepe, yasaların tüccarı koruduğunu, esnafı korumadığını belirterek Yalı’daki kafelerde üç katı fiyata çay satıldığına dikkat çekti.
BARTINSTAR/YAŞAM
Sosyal meyda adresinden bir yazı kaleme alan Ayhan Tepe, AK Partili kimliğine atıf yaparak “muhalif damarım kabardı” dedi, çay ocaklarında çay fiyatının 10 TL’den 15 TL’ye yükselmesini eleştirenlere yanıt verdi. İşte Ayhan Tepe’nin “Pahalılığın sebebi esnaf mı, hükümet mi ya da sistem mi” başlıklı yazısı:
xxx
PAHALILIĞIN SEBEBİ ESNAF Mİ HÜKÜMET Mİ YADA SİSTEM Mİ?
Az önce böyle bir soru üzerine hazırlanan programa denk geldim.
Malumunuz Pazar, mübârek Ramazan ayı, dışarı çıkmaktan ziyade evde TV karşısında sörf yapmak daha mantıklı geliyor insana.
Adında esnaf geçen bir programa ya da habere denk geldiğimde hem esnaf, hem de esnaf odası başkanı olmam hasebiyle kayıtsız kalamıyorum maalesef.
“Herkes gibi izle geç, durup dururken muhaliflik damarın mı kabardı” diye de sorabilirsiniz.
Haklısınız.
Ama herkes gibi benim de kayıtsız kalamayacağım, illa muhaliflik yapıp itiraz edeceğim konular oluyor zaman zaman.
Kendimce yanlışları dile getirip, doğru bildiğim gerçekleri söylemeden geçemiyorum maalesef.
BU ÜLKEDE ESNAF VE TÜCCAR FARKI BİLİNMİYOR
Derler ya; söylesem tesiri yok, sussam gönül razı değil…
Bazı sorular vardır. Soru yanlış olunca gerçekler de perdelenmiş oluyor haliyle.
Öncelikle bu ülkede esnaf ve tüccar ayrımı bilinmiyor; bilinmediğinden esnafa tüccar muamelesi, tüccara da esnaf muamelesi yapılıyor.
Onun için öncelikle bu tanımları doğru yapmamız gerekiyor.
Bir malı veya ürünü üreten, satışa ve hizmete sunan ticaret erbabına tüccar denir. Esnaf ise üretilen ve satışa sunulan malı alıp, işleyerek son tüketiciye ulaştırandır.
Daha önce aldığı ürün veya mala bir sonraki alımında ilave zam yapılmazsa, emin olun aynı fiyattan satmaktan vatandaş gibi esnaf da mutlu olacaktır normal vatandaş gibi.
Çünkü o da bilir, fiyatlar arttıkça enflasyon daha çok artacak ve artan enflasyon neticesinde ödeyeceği vergi, kira ve diğer gider kalemleri artacak ve son tüketici olan vatandaş gibi o da zarar görecektir bundan.
Bugün “anayasa değişikliği olmalı” diyenler, konuya sadece özgürlükler veya siyasi alanlar açısından bakıyor.
TÜCCARA GELİNCE SERBEST PİYASA, ESNAFA GELİNCE DENETİM
Hâlbuki mevcut anayasada bugün içinde bulunduğumuz pahalılık durumuna sebep olan, çanak tutan düzenlemeler vardır. Bu da eşitsizlik yarattığı gibi ve hatta birçok gerçeğin ortaya çıkmasını perdelemektedir.
Serbest piyasa ekonomisi?
Kime ve neye göre serbest piyasa ekonomisi?
Tüccara gelince serbest piyasa ekonomisi, esnafa gelince ise denetim ve zapturap altına alma çabası.
Size çok basit bir konu, hepimizin içmekten keyif aldığı çayın fiyatı üzerinden örnek vereceğim.
Malumunuz çay fiyatı 10 liradan 15 liraya çıkarıldı. Yerel medya üzerinden yapılan haberlere, yapılan yorumlara baktığımızda baş suçlu, oda başkanı olmamız hasebiyle bendeniz…
YALIDA ÜÇ KATINA ÇAY SATILIYOR, KİMSE SES ÇIKARMIYOR
Ardından benden bu zammı talep eden esnaf kardeşimiz.
Yapılan eleştirileri tek tek okuduğumda herkes küçük esnafa ateş püskürüyor ama kimse franchise tabir edilen ve bizim üç katımız fiyat uygulayan ve servis adı altında ilave hizmet bedeli talep alan işletmelere tek kelime etmiyor.
Bunun sorgulanması gerekmiyor mu?
Küçük işletme olunca, tarife denetimi yapan yetkili idareler, bu franchise tabir edilen işletmelere bu denetimleri niye yapmaz ya da yapamaz?
Bunu hiç sorguladınız mı?
Azdır, çoktur, yanlıştır doğrudur göreceli bir durumdur. Ama en azından küçük esnafın resmi bir fiyat tarifesi vardır. Peki bu franchise tabir edilen tüccar işletmelerin böyle bir tarifesi varmıdır? Varsa niye müdahale edilmiyor bunun sorgulanması gerekmiyor mu?
Siz sorgularken ben size kısa bir ipucu vereyim.
Mevcut anayasamızda “devlet küçük esnafı korur ve kollayıcı tedbirler alır” derken aslında küçük esnafı zapturap altına almıştır ama sermaye sahibi tüccara ise sınırsız bir özgürlük alanı sunarak çok büyük eşitsizliğe ve hatta fırsatçılık yapmalarına imkan tanımıştır.
Dolayısıyla bugün haddinden fazla artışların, pahalılığın ve enflasyonun önüne geçmek istiyorsak öncelikle anayasadan bu eşitsizliği kaldırmak ve ardından yasal düzenlemeleri yaparak bozuk sistemi düzeltmek gerekir.
xxx
ÇAY FİYATLARINA GEÇEN HAFTA ZAM GELMİŞTİ