Bartın Irmağı Islah Projesi devam ediyor. Şehir ayakta. Sokaktaki herkesin konuyla ilgili eleştirileri var. İktidar kanadından projeyi savunabilecek donanıma sahip tek isim, AK Parti Bartın Milletvekili Yusuf Ziya Aldatmaz.
BARTINSTAR/ŞEHİR
Yusuf Aldatmaz, geçen hafta milletvekili olarak geçen 1,5 yıllık dönemi değerlendiren bir basın toplantısı düzenledi. Yapılanları, yapılacakları ilçe ilçe, belde belde anlattı. Laf dönüp dolaşıp yine Irmak Islah Projesi’ne geldi. İtirazlar peş peşe yükseldi. Aldatmaz, tek tek yanıtladı, DSİ projesini öz güvenle savundu. İşte sorulan sorular ve Aldatmaz’ın yanıtları:
1-Yalı’ya beton duvar yapılacağına ırmak yatağı derinleştirilemez miydi?
Irmak zaten deniz seviyesinin altında. Derinleştirildiğinde daha çok deniz suyu gelecek. Potbaşı Köprüsüne kadar Karadeniz suyunun geldiği hesaplanıyor. Bartın Irmağı’nı diğer ırmaklardan ayıran ve üzerinde taşımacılık yapılmasını sağlayan özelliğin de deniz suyunun içeriye kadar girmesi.
2-Sel suları, cam duvarı aşamaz mı?
Projeye, 500 yıllık sellere göre yapıldı. Bundan daha yüksek bir sel daha önce hiç yaşanmamış. Arıt ve Ulus’tan Yalı’ya gelebilecek su miktarı hesaplandı. Kirazlıköprü barajının tutacağı su miktarı, hepsi projenin bir uzantısı aslında. En güçlü sel de Yalı’da 3,17 metreye kadar su çıkacak ama şehre su girmeyecek.
3-Çadır Kafe’nin olduğu yere neden duvar yapılmadı, torpil mi var?
Çadır Kafe’nin orada çalışma yok çünkü oradan karşıya yaya köprüsü yapılacak. Köprü ayaklarının hesaplaması yapılacak, o yüzden oradaki çalışmalar devam ediyor.
4-Cam bariyer basınca dayanabilir mi?
Evet, camlara çürük diyenler, camlar dayanmaz diyenler var. Bunlarla ilgili de gerekli testler DSİ tarafından yapıldı. Tomruk çarpma etkisi bile hesaplandı. Dayanıklı.
5-Beton duvar bazı bölgelerde çok yükseldi, proje böyle anlatılmamıştı?
Projeye göre Emekliler Evine geldiğimizde beton yükseliyor. Çünkü orası düşük (kot farkı) seviyede. Ya orayı yükselteceğiz ya da duvarı, başka imkan yok. Orduyeri Köprüsü’nün gerisi gibi, duvarın yükseldiği yerlerde betonu güzelleştireceğiz. Projemiz bittikten sonra çevresinde aydınlatması da sağlanacak.
6-Hadi Yalı’yı taşkından kurtardık? Peki ırmak seviyesinin altında kalan diğer yerler ne olacak?
Bugün konuştuğumuz kısım, Orduyeri Köprüsünden TOKİ Köprüsüne kadar olan bölümle ilgili. Proje etap etap yapılacak. Farklı bölgelerde, oranın neye ihtiyacı varsa ona göre çözüm üretilecek. Kemerköprü bölgesi ikinci etapta değerlendirilecek. 1’inci etabın amacı, Yalı bölgesi, Kaynarca, Sanayi Bölgesini selden korumak ve taşkınları önlemek. Ve önleyecek…
7-Bu projenin başarıyla uygulandığı örnekler var mı?
Rize Güneysu’da yapılmış. Heyelanda dahi proje sağlam bir şekilde kalmış. Avrupa’da da örnekleri var. İngiltere’de, Hollanda’da başarıyla uygulanmış. Suların yükselmesine rağmen hayat normal akışında devam ediyor. Yollar açık, ambulanslar, taksiler güvenle çalışıyor.
8-Peki Kırtepe’ye yağan yağmur suyu nereye akacak?
Yalı’dan ırmağa giden su, yaka sellerinden gelen su muhakkak ırmağa basılacak. Bununla ilgili DSİ’nin çalışması olacak.
9-Geçmişte hazırlanan TEFER projesinde ırmak suyunun kanallarla tahliyesi planlanmıştı, bu neden yapılmadı?
DSİ mühendisleri bunu da çalıştı. Kanallar olsa da sel sularının şehre aynı zararı verdiği hesaplandı. Deniz etkisi nedeniyle su kotlarında bir değişim gözlemlenmedi. Yapılan genişletme çabaları, deniz etkisi nedeniyle geri basmaya uğrayarak çalışmadığı belirlendi. Bilime güvenmeliyiz.
10-Peki insanlar ırmak kıyısına nasıl geçecek?
Proje kapsamında Yalı’da kapılar olacak. İnsanlar o kapılardan ırmak kıyısına inebilecek. Ambulans, itfaiye inebilecek. Yalnız su geldiğinde kapılar kapanacak ve gelen suyun şehre girmesi engellenecek.
500 yıllık dediği yerde inandırıcılığını kaybetti, Kültürel miras ve tarihi değeri olan bir yerde bu şekilde basit kurtarma yerine ırmağa gelen yüksek debinin kaynağının belirlenip yalı öncesinde drenaj sistemlerinin yapılması daha sağlıklı olmaz mıydı ? Ayrıca madem derinlik deniz seviyesinin altında artan debi ve deniz kabarmaları risk oluşturacağı için tam randımanlı bi koruma olur mu ?