Bartın’ın Ulus ilçesinde 564 yıllık Hasandede Camii, çatısından çıkan yangında kullanılamaz hale geldi. Cenevizler hakimiyetindeki Amasra’nın 1460’ta Osmanlı’ya geçmesinden sonra Ulus’a gelerek bir değirmen yapan Demirci Hasan Baba tarafından yapılan caminin çarpıcı bir de efsanesi var: Kütükleri geyikler taşıdı, yılanın ağzından buğday döküldü…
BARTINSTAR/ULUS
Bartın’in bilinen en eski camisi, çatısından başlayan yangında kullanılamaz hale geldi. Ulus’un Kaldırım Mahallesi’nde bulunan 2 katlı tarihi Hasandede Camii’nde saat 14.00 sıralarında yangın çıktı. Cemaat öğle namazından çıktıktan sonra ahşap caminin çatı katından dumanlar yükselmeye başladı.
Durumu fark eden çevredekilerin ihbarı üzerine bölgeye itfaiye ve sağlık ekipleri sevk edildi. Çatıyı saran alevler nedeniyle caminin yanındaki çam ağacı kesildi.
İMAM ALTEKİN: İÇERİDEK HANIMLARIN BAĞRIŞLARIYLA ÖĞRENDİK
Bartın, Ulus, Abdipaşa ve Kumluca belediyelerine bağlı itfaiye ekipleri ile Bartın ve Ulus orman işletme müdürlüklerine ait arazözler tarafından 2 saatlik çalışma sonucu camiyi saran alevler kontrol altına alındı.
Yangının kontrol altına alınmasıyla ekipleri soğutma çalışması başlatırken, caminin iç kısmı tamamen kullanılamaz hale geldi.
Cami imamı Nurettin Altekin, “Biz öğle namazından çıktıktan sonra içeride bulunan bayanların bağırışmalarıyla yangını öğrendik. Sonrası bu halde, çok üzüldük” dedi. Polis ekipleri cami çevresine şerit çekerek inceleme başlattı.
TAŞIYICI DİREKLER VE MİMBERDEKİ ARAPÇA YAZILAR YANMADI
564 yıl önce yapılan tarihi camide yangın sonrasında cami içinde bulunan ana taşıyıcı ağaç direklerin sağlam olduğu görülürken, minberdeki bulunan çok sayıda Arapça yazının yanmadığı görüldü.
Ulus Kaymakamı Fırat Kadiroğlu ve Ulus Belediye Başkanı Hasan Hüseyin Uzun da olay yerine gelerek ekiplerden yangınla ilgili bilgi aldı.
DAHA ÖNCE İKİ KEZ DAHA YANMIŞ
Caminin 1889 ve 1904 yıllarında çıkan yangınlarda da zarar gördüğü ve yapılan tadilatların ardından kullanıma açıldığı öğrenildi.
Yangınla ilgili inceleme başlatıldı.
xxx
İŞTE HASANDEDE CAMİİ’NİN YAPIMI EFSANESİ:
GEYİKLER KÜTÜK TAŞIDI, YILANIN AĞZINDAN BUĞDAY DÖKÜLDÜ
Hasandede Camii hakkında yöre halkının dilinde nesilden nesile aktarılan bir efsane anlatılır.
Buna göre Ceneviz hakimiyeti altındaki Bartın bölgesi, 1460 yılında Osmanlı hakimiyetine geçtikten sonra bölge Müslümanlaşmaya başlar. Kısa süre sonra Ulus kazasına gelen “Demirci Hasan Baba” adında bir derviş göçer.
Bir ırmak kıyısına değirmen kuran Demirci Hasan Baba, yörede cami olmadığını görünce, evine yakın bir yere cami yapılması için harekete geçer. Ormana çıkarak cami yapımında kullanılacak ağaç kütükleri özenle seçer, ürünü hazır eder. Ancak kütükleri getirecek öküzleri yoktur.
Demirci Hasan Baba, yöre ahalisine giderek yardım ister. Ormanda hazır ettiği kütüklerin taşınması için öküz ister. Ancak ahali, “Öküzlerimiz yorulur, iş yapamaz, işlerimiz aksar” diyerek bu talebi geri çevirir.
Ancak günler sonra kütüklerin cami yapılacak birer ikişer biriktiğini görünce kuşkuya düşer. Demirci Hasan’a itimat etmeyen ve sözlerine ehemmiyet vermeyen yöre sakinleri, bu kez “Bu derviş, öküzleri çalarak dağa kaçırıyor” dedikodusu yürüyüp gider.
Dervişin bu eylemini açık etmek üzere ahaliden bir grup, birlik olup dervişin gece gidip geldiği yol güzergahına pusu kurar. Planları, köylünün öküzlerini çalan Demirci Hasan’ı suçüstü yakalayıp öldürmektir.
Gerçekten de gece yarısı küçükleri Demirci Hasan’ın getirdiği ortaya çıkar. Ancak tomrukları çeken öküzler değil, bir çift sığın geyiğidir. Derviş, küçükleri geyiklere koşarak getirmektedir.
Gözlerine inanamayan ahali, durumu ertesi gün herkese anlatır. Bu kez, öküzleri vermedikleri için derin bir pişmanlık duymayan başlayan yöre halkı, dervişe yardım etmeye karar verir.
Halktan pek çok kişi, caminin yapımı için imece davetine katılarak çalışmaya başlar. Ancak çalışanlara yemek vermek gerekmektedir. Demirci Hasan, oğlunu değirmene göndererek “Git, çıkan unu eve taşı. Tekneye (zahire konulan yer) nazar etme (bakma)” diye tembih eder. Bunun üzerine değirmene giden oğlu, bir miktar unu eve taşır.
Annesi, unu taşımaktan bitkin düşen oğluna “Bu un ne olacak?” diye sorunca oğlu, “Babam istedi. Bu unla imece cemiyetine ekmek yapılacak” cevabını verir. Evin hanımı, bu kez “Bu kadarcık un yetmez. Teknede biriken un varsa onu da getir” diyerek oğlunu yeniden değirmene gönderir.
Değirmene tekrar giden çocuk, babasının tekneye (zahire konulan yere) örttüğü siyah örtüyü kaldırıp baktığında, bir büyük yılanın ağzından buğday akmakta olduğunu görür. Yılan ağzından akmakta olduğu buğday tanelerini kesince, oğlu da değirmeni durdurarak biriken unları annesine götürür. Oğlu, akşam babasına bu olayı anlatınca, o da “Niye baktın oğlum çokca un alırdık” diyerek cevap vermiş. Efsaneye göre cami inşaat tamamlanıncaya kadar o un, yeterli gelmiş.
