Bartın’da yaşanan çöp yol sorunsalı, sonunda TBMM’ye ulaştı. CHP Bartın Milletvekili Aysu Bankoğlu, bugüne kadar hazırladığı en kapsamlı soru önergesini Meclis Başkanlığı’na sundu.
Çevre ve Şehircilik Bakanı’nın yanıtlaması istemiyle 18 sorudan oluşan önergede, Kaman Köyü’ne yapılan katı atık bertaraf tesisinin neden çalıştırılamadığından belediyelere kesilen cezalara kadar kritik sorular var.
BARTINSTAR/ANKARA
CHP Bartın Milletvekili Aysu Bankoğlu, Batı Karadeniz Bölgesi’nde katı atıkların düzensiz
bertaraf edilmesi ve gelişigüzel vahşi depolama yöntemlerinin uygulanmasının bölgenin uzun süredir çözüm bekleyen önemli bir çevre sorunu olduğunu belirterek, Bartın’daki vahşi çöp döküm sahasına giden yola dökülen çöpleri TBMM gündeminde taşıdı.
Bartın’da kentin katı atıklarının toplandığı vahşi depolama alanının dolması üzerine çok ciddi çöp krizi yaşandığını belirten Bankoğlu, “Günlük yaklaşık 150 ton çöpün taşındığı alanın yetersiz kalması nedeniyle çöpler, depolama sahasına çıkan yola kadar yığılmış ve yaklaşık 1 kilometrelik bir alan çöple dolmuş vaziyette. Bartın’ın Boğaz Mahallesi’ne ulaşımı sağlayan yol, biriken çöp yığınları nedeniyle neredeyse tamamen kapanırken, çöp sızıntılarının yağmur sularıyla Bartın Irmağı’na karıştığı da gözlemlenmekte. Herkes bu görüntüden tedirgin” dedi.
KAMAN KÖYÜ’NE YAPILAN 50 MİLYONLUK TESİS ÇÜRÜMEYE TERKEDİLDİ
Kaman Köyü’ne kurulan katı atık bertaraf tesisinin zincirle kapatıldığını ve çöp toplayan kurumlara çöp dökecekleri yeni bir yer gösterilmemesini eleştiren CHP’li Bankoğlu, “Çöp alanından etrafa yayılan kötü kokuların, derelere, yer altı sularına hatta denize kadar ulaşan çöp sızıntı suları nedeniyle canlı yaşamının olumsuz etkilendiği, çöp depolama alanı çevresindeki yerleşim yerlerinin pis kokular ve çevre kirliliği nedeniyle yaşanamaz hâle dönüşmüştü. Bartın Mahalli İdareler Birliğince, ihalesi 17 Mart 2020’de yapılan ve Amasra Kaman Köyü hudutları içerisinde 98 hektarlık alana kurulan Katı Atık Bertaraf Tesisleri 1,5 ay önce açılmasına rağmen kullanılmamakta ve çürümeye terk edilmektedir. 50 milyonluk tesis yaptıklarını söyleyen bakanlık bu tesisi neden kullanmıyor da çöp toplayan kurumlar çöpleri dökecek yer bulamayıp ağzına kadar dolmuş olan ve kapısı zincirlenen alanın çevresindeki yollara çöpleri dökmek zorunda kalıyor?” diye sordu.
BELEDİYELERE NEDEN CEZA YAZIYORSUNUZ?
Yol boyunca dökülen çöpün vatandaşlardan gelen yoğun şikayetler üzerine çalışma başlatıldığını ifade eden Bankoğlu, İnkumu Vahşi Çöp Döküm Sahasının ormanlık alanda yer aldığını, valilik yönetiminde olan Bartın Mahalli İdareler Birliği sorumluluğunda olduğunu ve bu sorumluluğunu yerine getirmediğini belirtti. İnkum vahşi çöp alanının zaman kaybedilmeden kapatılması gerektiğini vurgulayan Aysu Vekil, tüm çöplerin katı atık bertaraf tesisine taşınmasının talep edildiğini söyledi.
Yola dökülen çöpler nedeniyle kesilen cezalara da değinen Bankoğlu, “Bu cezalar neden kesilmiştir? Valiliğe bağlı olan Bartın Mahalli İdareler Birliği’nin sorumluluk alanında olan ve dolduğu için kapıları zincirle kapatılan çöp sahası yerine, ceza yazılan kurumlara yeni bir yer göstermek yine valiliğin işidir. Eğer bir ceza kesilecekse Bartın Mahalli İdareler Birliği kendine ceza kesmelidir, belediyelere değil” dedi.
Konuyla ilgili olarak “Önce çöp sahasının kapılarını belediyelere kapattılar. Ormanlık alanı çöplük haline getirip insanımızı, doğamızı, vahşi hayatı ve sularımızı kirlettiler. Çöp yığınlarının oluşturduğu rezil görüntüler ortaya çıkınca yeni yaptıkları Kaman Köyü’ndeki tesisi işletmeciyle anlaşamadıkları için faaliyete geçiremediklerinden dolayı tekrar İnkumu’ndaki dolu sahayı açtılar. Ağzına kadar dolu olan çöp alanına şu an çöpleri döküyorlar. Bunun adı kaş yapayım derken göz çıkarmaktır, çevre facialarının önünü açmaktır” diyen Aysu Bankoğlu, Kaman Köyü’nde bulunan ve kullanılmayan yeni alanın derhal faaliyete geçirilerek işletmeci ve bakanlığın bu sorunu çözmesi gerektiğini söyledi.
EN UZUN SORU ÖNERGESİNİ VERDİ
CHP’li Bankoğlu, TBMM Başkanlığına sunduğu önergesinde Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği
Bakanından şu sorulara yanıt istedi;
- Canlıların yaşam alanını, havasını, suyunu kirleten, sağlığını ve psikolojisini bozan Karasu Köyü İnkumu tatil beldesi tepesindeki İnkumu Vahşi Çöp Döküm Sahasının kapatılması
gündeminizde midir? - İnkumu Vahşi Çöp Döküm Sahasına giden yol neden basit bir düzenekle kapatılmıştır?
Neden çöp taşıyan araçların çöplüğe giden yola girişi önlenmiştir? Çöplük girişi kapatıldığı
için içeri giremeyen çöp kamyonlarının çöpleri depolama alanı dışındaki çevre yollara
dökmesine izin verilmektedir? Bu durum yaşanan çevre felaketini daha da artırmamakta
mıdır? - Bu sahadaki çevre kirliliğine neden olan fazla çöpler neden Kaman Köyü’ne yapılan çöp depolama alanına taşınmamıştır da kapasitesi dolan İnkumu Vahşi Çöp Döküm Sahasına nakledilmiştir?
- Kaman Köyü’ne yapılan 50 milyonluk katı atık tesisi neden işletilememektedir? Tesis neden 3 aydır kullanılmamaktadır? Bu tesisin akıbeti nedir ve ne olacaktır? Tesisi işletmeyen işletmeciye bir yaptırım uygulanacak mıdır? İşletmeci ile yapılan protokol şartları nedir? İşletmecinin sorumluluklarını yerine getirmemesinden dolayı ihalenin iptali söz konusu olacak mıdır?
- İnşaası tamamlandıktan sonra Kaman Köyü Katı Atık Bertaraf Tesisleri’ne herhangi bir
zamanda çöp dökümü gerçekleşmiş midir? Tesisisin çöp döküm sahası değil, katı atık
ayrıştırma tesisi olduğu göz önüne alındığında; bu dökülen çöpler ayrıştırılmış mıdır?
Ayrıştırılmış ise hangi şartlar doğrultusunda ayrıştırma işlemi yapılmış ve depolaması nasıl yapılmıştır? - Çöp sızıntılarının yağmur sularıyla karıştığı ve kirlenen Bartın Irmağı’nın ıslahıyla ilgili bir çalışmanız olacak mıdır?
- Ormanlık saha alanında, İnkumu tepesinde bulunan İnkumu Vahşi Çöp Döküm Sahası
kimim mülkiyetinde ve sorumluluk alanındadır? Bu alan Bartın Valiliği Çevre, Şehircilik
ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü’ne bağlı İl Mahalli Çevre Kurulu’nun mu Bartın Mahalli
İdareler Birliği’nin mi sorumluluk ve yetki alanındadır? - İnkumu Vahşi Çöp Döküm Sahasına giden yol hangi kurum tarafından kapatılmıştır? Bu kararı Bartın Mahalli İdareler Birliği mi almıştır?
- İnkumu Vahşi Çöp Döküm Sahasına giden yolun kapatılması sonrası ilde çöp toplayan
kurumlar olan Bartın İl Özel İdaresi, Bartın Belediyesi, Amasra Belediyesi, Kurucaşile
Belediyesi ve Ulus Belediyesine ait çöp kamyonlarına çöp dökecekleri alternatif bir alan
gösterilmiş midir? - Atıkların Düzenli Depolanmasına Dair Yönetmelik’inin “kapatma ve kapatma sonrası
bakım süreci” kapsamındaki 28.maddesinde; “Düzenli depolama tesisinin tamamen ya da kısmen kapatılması; lisansta belirtilen koşullar gerçekleştiğinde veya işletmecinin talebi ve Bakanlığın onayıyla veya Bakanlığın gerekçeli kararıyla gerçekleştirilir. Kapatma sonrası yapılan izleme ve kontrol işlemleri sırasında ortaya çıkabilecek olumsuz çevresel etkiler konusunda tesis sahibi Bakanlığı bilgilendirir. Tesis sahibi Bakanlığın belirttiği önlemleri almakla ve bundan doğan maliyeti karşılamakla sorumludur.” denilmektedir. İnkumu Vahşi Çöp Döküm Sahasının işletmecisi kimdir? İşletmeci ile Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı arasında sahanın kapasite aşımı nedeniyle kapanması konusunda bir diyalog gerçekleşmiş midir? Gerçekleşmiş ise işletmeci bakanlığınıza gerekli bilgilendirmeyi yaparak çözüm talebi ve/veya önerisinde bulunmuş mudur? Yönetmelikte belirtildiği gibi bu alanda doğan maliyet işletmeci tarafından karşılanacak mıdır? - Bartın ili şehir merkezine 9 kilometre uzaklıktaki İnkumu Vahşi Çöp Döküm Sahası’na
giden yola dökülen çöplere ilişkin Çevre Kanunu’na istinaden; Bartın İl Özel İdaresi, Bartın
Belediyesi, Amasra Belediyesi, Kurucaşile Belediyesi ve Ulus Belediyesi’ne 1 milyon 299
bin 54’er TL olmak üzere toplam 6 milyon 495 bin 270 TL idari ceza uygulanmasının nedeni
nedir? Bahsi geçen çevre kanunu maddeleri nelerdir? - Cezai işlem yapılan bu kurumların alana girişinin yol kapatılarak engellenmesi, başka bir
alana yönlendirme yapmayarak kurumlara çöp dökülecek alan tahsis edilmemesi, Amasra
Kaman Köyü hudutları içerisindeki Katı Atık Bertaraf Tesislerinin kullanılmaması sonucu
araçların İnkumu Vahşi Çöp Döküm Sahası etrafına ve civar yol kenarlarına çöpleri
dökmesinin sorumlusu kimdir? - Neden Kaman Köyü Katı Atık Bertaraf Tesislerinin işletilememesini ve ceza uygulanan
kurumlara çöp döküm alanı yönlendirmesi yapılmasını sağlamayan Bartın Mahalli İdareler
Birliği’ne değil de çöp dökecek alan bulamayıp dolu durumdaki çöplüğün etrafına çöpleri
bırakmak zorunda kalan Bartın İl Özel İdaresi, Bartın Belediyesi, Amasra Belediyesi,
Kurucaşile Belediyesi ve Ulus Belediyesine cezai işlem uygulanmıştır? - Cezai işlem yapılan kurumlara sorumluluk alanları dışında yapılan bu cezai işlem hukuki
midir? Bu cezaların iptali konusunda bir tasarrufunuz olacak mıdır? - İnkumu Vahşi Çöp Döküm Sahası orman alanında mıdır? Atıkların Düzenli Depolanmasına Dair Yönetmelik’inin “uygun olmayan döküm sahalarının ıslahı” kapsamındaki 31.maddesi “Bu Yönetmelik yürürlüğe girmeden önce ilgili mevzuatta belirtilen teknik kriterleri karşılamayan döküm sahalarının ıslahına ilişkin hususlar Bakanlıkça yapılacak düzenlemelerle belirlenir.” denilmektedir. Yönetmelik gereği ormanlık alanlara çöp sahası kurulamayacağı ve bunun bakanlığınızca belirleneceği belirtildiği göz önüne alındığında, Bartın’daki ormanlık alanın çöp denizine dönüşmesi sonucu ilgili bakanlık birimlerinize de, Aksi durum Atıkların Düzenli Depolanmasına Dair Yönetmelik’inin “Bu Yönetmeliğe aykırı davrananlar hakkında Çevre Kanununun ilgili maddeleri uygulanır.” denilen 32.maddesi gereği bakanlığınız bünyesinde sorumluluklarını yerine getirmeyen
birimlerinize de idari yaptırımlar uygulamanız gerekmemekte midir? Bu yönde bir
tasarrufunuz olacak mıdır? - Bartın ilinde kullanımda olan ve kullanılmayan kaç adet vahşi çöp döküm alanı vardır?
- Bartın ilinde çöp toplama ve vahşi çöp döküm alanlarına döküm yapma yetkisi olan
kurumlar nelerdir? - Cezai işlem uygulanan kurumlar haricinde Bartın ilinde Hasankadı Belediyesi, Kumluca Belediyesi, Abdipaşa Belediyesi, Kozcağız Belediyesi, Kurucaşile Belediyesi, Amasra İlçe Özel İdare ve Ulus İlçe Özel İdare de çöp toplarken neden bu kurumlara cezai işlem uygulanmış mıdır? Bu kurumlar İnkumu Vahşi Çöp Döküm Sahası haricinde başka bir alanına mı çöp dökümü yapmaktadır?
