Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, Amasra’daki grizu faciasıyla ilgili TBMM’yi bilgilendirdi. “Madende kara kutu var, her şey kayıt altında konuşmalar dinlenecek. Sorumlu kimse, gizlemeyeceğiz” diyen Bakan Dönmez, o karanlık gecede yaşanan çarpıcı detayları anlattı.
BARTINSTAR/ANKARA
Bartın Amasra’da 41 madencinin canına mal olan grizu faciasına ilişkin bir konuşma yapan Fatih Dönmez, Amasra işletmesine ilişkin bilgiler paylaştı. Maden ocaklarının yılda ortalama 4 kez denetlendiğini, 21-27 Ağustos tarihlerinde Amasra’da denetim gerçekleştirildiğini dile getiren Dönmez, “Bu denetimlerde teknik ve idari düzenlemelere aykırı husus tespit edilememiştir. Olayın tüm boyutlarıyla açıklığa kavuşması için gereken desteği vereceğiz. Kazayla ilgili yapılan araştırmalar sonucunda sorumlu kimse çıkartılacak ortaya, kimseyi de gizlemeyeceğiz“ dedi. Bakan Dönmez, Amasra müessesine ilişkin şu bilgileri paylaştı:
- Türkiye Taşkömürü Kurumu’nda 12 yılda 677 milyon liralık yatırımın yüzde 33’ü iş güvenliğine ayrıldı. Amasra Müessesesi’ne 77 milyon lira yatırım yapıldı.
- Yönetmeliğe göre 250 çalışana 1 iş sağlığı güvenliği uzmanı görevlendirilmesi şartken, 580 çalışana 16 iş güvenliği uzmanı görevlendirilmiştir.
- Çalışma alanlarındaki risklerin, iş güvenliği uzmanları tarafından değerlendirilmesi zorunluluğu getirildi. İş sağlığı ve güvenliği uzmanlarına İTÜ aracılığıyla eğitimler aldırılarak risk değerlendirilmesi çalışması yapıldı.
- Kazanın yaşandığı ilk dakikalarda Sayıştay raporları gündeme getirilmiştir. Sayıştay, TBMM adına kamu idarelerinin mali faaliyet, karar ve işlemlerini denetlemekle yükümlüdür. 2017 ve 2019 yıllarında yer alan hususların dikkate alınmadığı iddiası ortaya atılmıştır.
- Soma ve Ermenek kazalarından sonra mevzuattaki düzenlemelere istinaden TTK’da iyileştirilmeler yapılmadığı iddiaları ortaya atıldı. Toplam 200 kilometrelik alanlarda ‘hayat hattı’ tesis edildi. Maske değişim istasyonları kuruldu.
SAYIŞTAY RAPORLARIYLA İLGİLİ İDDİALARA YANIT VERDİ
- Yer altında metan, oksijen, karbonmonoksit, sıcaklık, hava hızını ölçen sensörlerin bulundurulma zorunluluğu yerine getirilmiştir. Seyyar ölçüm cihazı bulunmaktadır. Acil ikaz sistemi, sıcaklık ve basınç ölçer, gaz izleme sistemi, kamera, aspiratör modernizasyonu, iş elbiseleri, yangın söndürme sistemleri, havalandırma gibi 50 kalemde iyileştirmeler yapıldı.
- Yer altındaki hava giriş ve çıkışlarını denetmek için sensörler tesis edilmiştir. 2022 yılı içinde Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından 26 denetim yapılmış, 4’ü Amasra’da gerçekleştirilmiştir. Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü tarafından kurum iş yerlerinde 45 denetim yapılmış olup, 7’si Amasra’da gerçekleşmiştir.
- Kazanın olduğu gün, Sayıştay raporları çarpıtılarak, metan gazı miktarı ‘yüksek seviyede metan tespit edildi’ şeklinde lanse edildi. Kömürün içindeki metan ile ocaktaki havalandırma içindeki metan farklıdır.
HER TÜRLÜ TELSİZ VE TELEFON GÖRÜŞMESİ KAYIT ALTINDA
- Delme ve patlamaya dair ortaya atılan iddialara ilişkin, dünya genelindeki madencilik operasyonlarında delme ve patlatma işlemi kullanılmaktadır. Ülkemizde de uygulanmaktadır. Son olarak maden ocağının patlayacağı iddialarına da açıklık getirmek istiyorum.
- Yer altı çalışma alanlarında 24 saat boyunca izlenmekte, bilgiler de kayıt altına alınmaktadır. Karakutumuz var, her tür telsiz ve telefon görüşmesi kayıt altında. En ufak bir ihmal varsa gereği yapılacak.
METAN GAZI SAAT 18:05’TE 1,5 SEVİYESİNE ULAŞTI, SARI ALARMA GEÇİLDİ
- Amasra’ya kurulan sensörlerde metan oranı yüzde 1,5 değerine ulaştığında sarı ışık yanmakta ve sesli uyarı vermektedir. Merkezi Gaz İzleme Birimi tarafından sistem takibe alınmaktadır. Metan oranı yüzde 2’yi bulduğunda kırmızı alarm devreye girer ve acil durum prosedürü işletilerek çalışanlar tahliye edilir.
- Kazadan önceki son kayıtlar incelendiğinde metan gazı oranı saat 18.05’te yüzde 1,5 seviyesine ulaşmış ve elektrik kesilmiştir. Saat 18.09’da ise son kayıp metan oranı yüzde 1,69 olarak ölçüldüğünü göstermektedir. 18.09’dan sonra kayıt alınamadı. Patlama anındaki metan seviyesi Merkezi Gaz İzleme Sistemi’nde ölçülen bu.
